De voordelen van emotionele intelligentie bij chirurgen

Het artikel in het kort:

• Dit recente literatuuronderzoek van 69 studies geeft de rol van emotionele intelligentie bij chirurgen weer.
• Emotionele Intelligentie bij chirurgen zorgt voor:
  • Beter leiderschap
  • Betere prestatie in de OK
  • Minder klachten van patiënten 
  • Betere bescherming tegen burn-out
  • Betere patiëntgerichte zorg
• Samenvatting van Sharp, G., Bourke, L., & Rickard, M. J. (2020): Review of emotional intelligence in health care: An introduction to emotional intelligence for surgeons. 

Om goed te presteren in een team moet een chirurg een groot zelfbewustzijn ontwikkelen. Het herkennen en erkennen van eigen vaardigheden en krachten, maar ook van zwaktes en behoeftes zijn cruciaal. Een belangrijk onderdeel van dit proces is zien welk effect zijn gedrag heeft op de andere teamleden. Wachten en het toelaten van eigen emoties is hierbij een effectieve bijdrage van zijn zelfregulatie voor het nemen van beslissingen en het ondernemen van acties. 

Deze vaardigheden kunnen allemaal onder emotionele intelligentie worden geschaard. Welke voordelen halen chirurgen uit deze vaardigheden?

 

 

Leiderschap 

In 1956 kopte de New England Journal of Medicine dat ‘sterk medisch leiderschap vandaag de dag essentieel is’. Zo waar dit bijna driekwart eeuw geleden was, zo waar is het nu nog steeds. Leiderschap is een cruciale vaardigheid voor chirurgen. Moderne leiders in de chirurgie zijn alleen waardevol en inzetbaar als ze succesvol kunnen communiceren en vertrouwen en motivatie bevorderen binnen hun team. Zulke leiders zijn niet alleen inspirerend, ze zijn ook in staat nieuwe ideeën toe te passen om zich te blijven ontwikkelen en hebben een belangrijke assisterende rol voor het team in de operatiekamer. 

Er is een sterke correlatie tussen emotionele intelligentie en leiderschap bij chirurgen. Hoe hoger de emotionele intelligentie, des te beter de leiderschapskwaliteiten, of hoe beter de leiderschapskwaliteiten, des te hoger de emotionele intelligentie. 

Betere prestatie en minder klachten

‘Harde vaardigheden’ zijn natuurlijk essentieel voor een chirurg, maar niet het meest belangrijk voor de veiligheid tijdens een operatie. Emotionele intelligentie vergroot de prestatie in de operatiekamer door een hoger situationeel bewustzijn, beter communicatie, betere beslissingen en teamwork.

Het merendeel van de klachten over doktoren wortelt zich in slechte communicatie. Simpelweg compassie hebben werkt niet langer meer. Een hoge emotionele intelligentie zorgt voor een beter begrip van de eigen emotionele staat en die van de patiënt. Dit heeft zowel voordelen voor het objectieve als van het subjectieve onderzoek van de patiënt. Doordat de chirurg de emotionele staat van de patiënt begrijpt, zal de behandelwijze en het medicatie-plan veel persoonlijker passend zijn en daarmee effectiever. Dit zorgt op haar beurt weer voor meer tevreden patiënten. 

Bescherming tegen burn-out 

Het is alom bekend dat chirurgen om moeten gaan met veel druk. Hierdoor ervaren ze stress en raken ze in burn-out. Op een normale werkdag is een breed scala aan acute stress situaties aanwezig, vooral in de OK. De definitie van acute stress is een fysieke, mentale of emotionele reactie op een ervaren verhoging in de eisen die gevraagd worden van je motorische-, cognitieve- of anderszins prestatie-vaardigheden. 

Er is een sterke causale relatie tussen chronische stress en burn-out. Emoties spelen hierin een belangrijke rol. Als de emotie-vaardigheden van chirurgen niet meegroeien met de prestatievaardigheden die geëist worden, zal de ervaring van stress toenemen in plaats van gelijk blijven of afnemen. 

Emotionele Intelligentie zorgt voor een beter begrip van de eigen emoties en de factoren uit de omgeving die deze emoties beïnvloeden. Het begrijpen van dit proces zorgt ervoor dat je beter weet wat je kan doen om dit gevoel te kunnen aanpassen naar jouw wil. 

Uit recent onderzoek onder Amerikaanse chirurgen blijkt dat 51% van de chirurgen in opleiding symptomen heeft van ernstige burn-out, waarvan een kwart die de opleidingen begint deze niet eens afmaakt. Dit is het hoogste van alle medische specialisten. Van degenen die de opleiding wel afmaken, kampt 40% met burn-out klachten in de eerste aantal jaren als dokter.

Het is wel belangrijk om te realiseren dat enkel een groei in emotionele intelligentie burn-out niet kan elimineren. Het is een samenspel van omgevingsfactoren, (prestatie)eisen die gesteld worden en persoonlijke vaardigheden. 

Patiëntgerichte zorg

Om patiëntgerichte zorg te leveren moet je communicatie uitmuntend zijn. Het managen van de emoties van patiënten is hierbij van essentieel belang. In onderzoek naar de reden(en) achter verschil in patiënttevredenheid is een hogere emotionele intelligentie van doktoren een verklaring. 

Bij een hogere emotionele intelligentie vergroot je de vaardigheid om emoties van patiënten te lezen en te sturen, de relatie met de patiënt daardoor te verbeteren en de acceptatie van het behandelplan groter te maken. Dit leidt tot een hogere patiënttevredenheid. 

Titel

Review of emotional intelligence in health care: An introduction to 
emotional intelligence for surgeons.

Auteurs

Sharp, Bourke, & Rickard (2020)

Referentie

Review of emotional intelligence in health care: An introduction 
to emotional intelligence for surgeons.
ANZ journal of surgery, 90(4), 433-440.

Vond je dit een leuk artikel? Start dan nu hieronder met onze gratis introductiecursus: ‘Wat is Emotionele Intelligentie’.