Emotionele Intelligentie zorgt voor betere patiëntgerichte zorg

Onderzoek naar emotionele intelligentie en patiëntgerichte zorg.

• Specifieke interventies om doktoren te trainen werken wel, maar lopen nog steeds tegen problemen aan.
• Een overkoepelende aanpak is beter: train de emotionele intelligentie van doktoren en hun staf. 
• Een hogere emotionele intelligentie leidt tot een betere relatie met de patiënt.
• Samenvatting van Rosenstein & Stark (2015), Emotional intelligence: A critical tool to understand and improve behaviours that impact patient care.

De behoefte aan emotionele intelligentie door complexiteit in de zorg

Het gezondheidszorg-landschap wordt jaar in jaar uit complexer. Hierdoor groeit het belang van niet-technische vaardigheden om goede zorg te verlenen. Communicatie, samenwerking tussen doktoren en de relaties tussen verschillenden behandelaren groeien in relevantie om tot de beste zorg te leiden. 

Door deze groeiende mate van complexiteit waarin dokters zorg moeten verlenen, zijn er meerdere kritieke punten waar het potentieel fout kan gaan. Richtlijnen, beleid, processen en protocollen zijn goede handvatten, maar hebben maar tot een zekere hoogte hun waarde. Vaak komt het neer op individueel handelen en individueel gedrag. 

De auteurs suggereren een overkoepelende aanpak als het gaat om de relatie tussen de dokter en de patiënt te verbeteren. In plaats van trainingen die specifiek zijn gericht op een enkel onderwerp, zoals conflictmanagement of assertiviteitstraining, stellen ze voor dat er gefocust wordt op het vergroten van emotionele intelligentie van alle stafleden. Hierdoor zullen ze hun waarden, opvattingen, overtuigingen, drijfveren en motivatie beter leren kennen ten opzichte van hun eigen bijdrage van de zorg die ze leveren. 

 

 

De vier factoren van emotionele intelligentie die hiertoe leiden zijn:

• Bewustzijn van de eigen emotionele opmaak, vooroordelen, gevoeligheden.
• Sociaal bewustzijn van de ander en zijn of haar waarden, beleving en reacties.
• De vaardigheid om bewust de eigen emotionele reacties te managen. 
• De vaardigheid om bewust de interactie en relatie met de patiënt te managen.

Impulscontrole, empathie en patiëntgerichte zorg

Een voorbeeld hiervan is een cliënt van een van de onderzoekers. Er waren klachten over hem ontvangen over dat hij hinderlijk was in de omgang met zijn staf en slechte communicatievaardigheden had. Hij had vaak ruzie, was stug in de samenwerking en liet pestgedrag zien. De moraal van zijn team was daardoor laag en ze voelde zich vaak misbruikt. 

Testen lieten zien dat hij problemen had met impulscontrole en empathie. Deze twee zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Doordat zijn empathie laag was, werd de drempel van zijn impulscontrole nog lager, wat tot explosief gedrag leidde. 

Bij problemen met impulscontrole ligt de focus meestal op het uitstellen van gedrag of het geven van een reactie. Met verschillende oefenen, opdrachten en trucs, heeft deze man geleerd om meer tijd aan te brengen tussen zijn gedrag en situaties die initiële negativiteit in hem opwekt. Hij stelde zichzelf vragen als ‘Wat zou de ander voelen?’ of ‘Waarom zou de ander dit gedaan hebben?’

Door het vergroten van iemand zijn emotionele intelligentie en het erkennen van emoties waardevolle gereedschappen zijn voor effectieve communicatie kan productiviteit groeien en disfunctioneel gedrag afnemen. 

Emotionele Intelligentie en patiëntgerichte zorg

Doktoren die verantwoordelijk zijn de overkoepelende zorg van de patiënt of doktoren die gaan over het ontslaan van patiënten hebben het meeste baat bij een sterk ontwikkelde emotionele intelligentie. Zeker omdat ze vaak op hun huidige positie terecht zijn gekomen door hun uitmuntende technische vaardigheden, is het van belang dat deze sociale en interpersoonlijke vaardigheden ontwikkeld worden. 

De relatie tussen dokter en patiënt kan op veel verschillende vlakken verbeteren. Zo leidt emotionele intelligentie tot betere communicatie, die zorgt voor minder fouten en misverstanden. Het zorgt voor betere gezamenlijke beslissingen, minder impulsiviteit, minder klachten, meer empathie, wat uiteindelijk allemaal leidt tot een betere patiëntgerichte zorg.

Titel

Emotional intelligence: A critical tool to understand and improve 
behaviours that impact patient care

Auteurs

Rosenstein & Stark (2015)

Referentie

Rosenstein, A., & Stark, D. (2015). Emotional Intelligence: a critical
tool to understand and improve behaviors that impact patient care. 
Journal of Psychology and Clinical Psychiatry, 2(1), 1-4.

Vond je dit een leuk artikel? Start dan nu hieronder met onze gratis introductiecursus: ‘Wat is Emotionele Intelligentie’.