Een bal op hoofdhoogte maar net buiten bereik om te koppen is een gemiste kans voor de meeste profvoetballers. Maar Zlatan Ibrahimović is niet zoals de meeste profvoetballers. Zlatan is een natuurkracht vermomd als spits. Dat komt onder andere doordat de voormalig Zweedse profvoetballer naast het voetballen altijd aan taekwondo heeft gedaan. Zlatan deed aan multisport.
Ken je een andere voetballer van 1.95m met zo’n extreme flexibiliteit als Ibrahimović? De meeste spitsen van zijn lengte zijn vaak wat lomp of onhandig, maar dankzij zijn taekwondo-training was hij een uitzondering. Of neem Roger Federer, zijn moeder heeft hem altijd aangemoedigd om naast tennis ook andere sporten te doen, zoals badminton, basketbal en cricket. Hij is haar daar altijd dankbaar voor geweest, omdat zijn coördinatie er flink door is verbeterd.
Elke dag hetzelfde liedje
Veel kinderen kiezen ervoor om te gaan sporten. Dan komt vroeg of laat dus onvermijdelijk de vraag op: welke sport gaat hij of zij kiezen? Vaak gaan ze voor voetbal, dansen of tennis, bijvoorbeeld. Na een aantal jaar blijken ze daar dan heel goed in te zijn en kan het zelfs serieus worden: kinderen die de weg naar topsport inslaan en dan hun sport meerdere keren per week gaan beoefenen. Zo zijn er kinderen die wel 7 dagen per week georganiseerd voetballen. Maar is dit echt beter voor hun ontwikkeling om zo vaak dezelfde sport te doen?
Elke dag schieten op doel, partijtjes spelen en pass- en trapoefeningen, betekent iedere dag dezelfde vorm van beweging. Het lichaam van een kind heeft echter variatie nodig om zich goed te ontwikkelen en sterk en behendiger te worden. Diversiteit in beweging bevordert motorische vaardigheden, spierontwikkeling en coördinatie. Daarnaast helpt bewegen kinderen ook op andere manieren. Onderzoek toont aan dat het een positieve invloed heeft op hun sociale, emotionele, cognitieve en mentale ontwikkeling.
Differentieel leren is het wapen van multisport
Differentieel leren biedt hierin voordelen. In plaats van herhaaldelijk dezelfde beweging te oefenen, worden er constant kleine variaties geïntroduceerd. Dit helpt het brein efficiënter te leren en aan te passen, wat leidt tot betere motorische controle. Door variaties leert het kind zich aan te passen aan verschillende omstandigheden, wat uiteindelijk de algehele motorische vaardigheden verbetert. Een voorbeeld van differentieel leren is het Atheletic Skill Model (ASM). Volgens het ASM is het voor kinderen beter om meerdere sporten en bewegingsvormen te doen in plaats van zich op één sport te focussen. Dit model richt zich op het ontwikkelen van algemene vaardigheden zoals rennen, springen, balanceren en gooien. Dit helpt kinderen later succesvoller te zijn in een specifieke sport en zorgt voor een gezondere, veelzijdige fysieke ontwikkeling.
Multisport: meerdere sporten beoefenen
Uit talrijke studies is gebleken dat vroege specialisatie in één sport niet alleen weinig positieve effecten heeft, maar zelfs schadelijk kan zijn voor de ontwikkeling van een kind als atleet. Dit vanwege het verhoogde risico op overbelastingsblessures, psychologische stress, burn-out en beperkte motorische ontwikkeling, vooral als ze intensief trainen vanaf jonge leeftijd. Vroege specialisatie betekent dat kinderen onder de 12 jaar (soms al zo vroeg vanaf 7 jaar) zich meer dan acht maanden per jaar, 16 of meer uur per week, op één sport concentreren, ten koste van deelname aan andere sporten. Een praktijk die je vaak terugziet in de topsport is het deelnemen in verschillende departementen in dezelfde soort sport. Dit noem je multisport.
Sommige sporten lijken zelfs gemaakt om elkaar te complementeren. Een fenomeen wat je vaak terugziet in de topsport is het deelnemen in verschillende departementen in dezelfde soort sport. Neem bijvoorbeeld Shaun White, die zowel skateboard als snowboard. Of Fred Perry, die de behendigheid van zijn tafeltenniscarrière toepaste op het tennisveld. Ook in sporten zoals schaatsen zien we het vaak gebeuren: Jorien ter Mors bijvoorbeeld, die het shorttracken en langebaanschaatsen combineert waardoor ze haarscherp de bochten aan kan snijden. Door deze sporten te combineren, leg je net weer andere accenten op bepaalde technieken, die uiteindelijk elkaar alleen maar versterken. Zowel Shaun White, als Fred Perry en Jorien ter Mors zijn wereld- of Olympisch kampioen geworden in beide takken van sport.
Keuzestress, multisport of niet?
Het is begrijpelijk om te twijfelen, maar breder oriënteren dan alleen jouw ‘hoofdsport’ heeft vele voordelen.. Naast dat meerdere sporten zorgen voor een bredere sociale ontwikkeling, zorgt het ook voor meer focus op het plezier in sporten dan op de prestatie zelf. En misschien wel het allerbelangrijkste: door meerdere sporten te proberen, vinden kinderen eerder een sport die ze leuk vinden, wat leidt tot een langdurige sportparticipatie. Op de lange termijn heb je er dus ontzettend veel profijt van. Dit betekent natuurlijk niet dat het erg is om je kind te laten focussen op één sport, maar het kan voordelig zijn voor het succes en plezier van het kind om meerdere sporten te beoefenen. Mocht je kind dus niet kunnen kiezen tussen al die leuke sporten, probeer er dan eens meerdere uit! Wie weet vind je verborgen voordelen die jouw kind iets extra’s geven.