Conflict oplossen met open communicatie

Hoe vaak lijkt een compromis te betekenen dat je iets moet opgeven of inleveren om tot een betere oplossing te komen? Dit kan leiden tot conflict. Sterker nog, conflicten zijn een onvermijdelijk onderdeel van het leven, zowel privé als professioneel. Open communicatie is belangrijk als je conflict wilt oplossen. In dit artikel wil ik je een praktische tip meegeven uit het boek van Stephen Covey over win-win denken.

Je hebt een conflict en wilt deze oplossen

Stel je voor: je speelt in een belangrijke voetbalwedstrijd voor jullie ploeg en er ontstaat een conflict tussen twee teamleden over wie de penalty moet nemen. De spanning loopt op en je merkt dat de twee spelers er niet uitkomen en elkaar niet begrijpen. Naast frustratie geeft dit ook een negatieve sfeer op het veld. Hoe los je zulke conflicten op? Hier komt open communicatie om de hoek kijken.

Conflicten ontstaan vaak door verschillende meningen, verwachtingen of misverstanden. Vanuit psychologisch perspectief spelen emoties een belangrijke rol bij het ontstaan en escaleren van conflicten, vooral wanneer mensen moeite hebben om hun eigen emoties of die van anderen te herkennen en reguleren. Bij een gebrek aan emotionele intelligentie kan een conflict leiden tot verhitte discussies.

Drie soorten conflicten

Er drie soorten conflicten die binnen groepen kunnen ontstaan: taakconflicten, procesconflicten en relatieconflicten. Taakconflicten draaien om meningsverschillen over de inhoud en uitkomsten van een taak. Procesconflicten gaan over onenigheid over de manier waarop een taak wordt uitgevoerd, zoals taakverdeling en verantwoordelijkheden. Relatieconflicten ontstaan door persoonlijke verschillen, zoals botsende normen, waarden of persoonlijkheden. Vaak blijkt dat taak- en procesconflicten niet per se negatief hoeven te zijn; ze kunnen zelfs bijdragen aan betere besluitvorming en innovatie, mits ze niet escaleren. Wanneer een conflict echter verschuift naar een relatieconflict, kan dit destructief zijn voor de samenwerking, omdat emoties de overhand krijgen en het vertrouwen binnen het team wordt ondermijnd. Emotionele intelligentie speelt hierin een cruciale rol—wanneer mensen moeite hebben om hun eigen emoties of die van anderen te herkennen en reguleren, kunnen conflicten sneller escaleren en leiden tot verhitte discussies.

Moet je conflict dan uit de weg gaan? Misschien niet. Veel mensen kiezen ervoor om conflicten te vermijden. Maar dat is volgens mij niet altijd de beste aanpak. Conflicten kunnen nieuwe inzichten en oplossingen naar boven halen. Door ze aan te pakken, krijg je de kans om je standpunten duidelijk te maken en samen tot een oplossing te komen. Het is vaak een stap om verder te kunnen gaan. Door open te communiceren met elkaar, op de juiste manier, bied een conflict juist een kans voor persoonlijke groei, diepere relaties en een betere samenwerking.

Identificeer het probleem en het gevoel

De eerste stap is het identificeren van het probleem. Wat is er precies aan de hand? Tegelijkertijd is het belangrijk om de emoties die bij het conflict komen kijken te erkennen. Wat voel je? Als je jezelf en anderen helpt om de onderliggende emoties te begrijpen, wordt het makkelijker om het conflict aan te pakken. Dat is een belangrijke eerste stap om te zetten.

Gezamenlijk conflict oplossen

In conflictoplossing zijn we vaak geneigd om alleen naar onze eigen belangen te kijken en te streven naar wat het beste voor onszelf is. Dit komt vaak voort uit de overtuiging dat we iets moeten opgeven om tot een oplossing te komen. Maar als je alleen voor je eigen belang gaat, wordt het moeilijk om een oplossing te vinden die voor iedereen werkt. Hier komt het concept van win-win denken in beeld. In plaats van alleen te kijken naar wat je zelf kunt winnen, kijk je samen met de andere betrokkenen naar mogelijke oplossingen die voor beide partijen voordelen bieden.

Volgens Stephen Covey is het niet nodig om iets op te geven of in te leveren als je samenwerkt. Win-win denken draait juist om het vinden van oplossingen waar iedereen beter van wordt, in plaats van een situatie waarin één partij wint en de ander verliest. Het gaat om samenwerking, niet over concessies doen. Dit staat haaks op de manier waarop we vaak conflicten benaderen, waar we meestal gefocust zijn op het winnen van de discussie of het krijgen van wat we willen, ten koste van de ander.

Door win-win denken toe te passen, creëer je ruimte voor open communicatie en een benadering van samenwerking die daadwerkelijk conflict kan oplossen. Het is deze openheid en bereidheid om samen te werken die vaak leidt tot betere, duurzamere oplossingen. In plaats van een conflict dat de relatie schaadt, kun je met een gezamenlijke mindset een situatie creëren waarin beide partijen zich gehoord en gewaardeerd voelen.

Leicester City

Win-win denken draait om het vinden van oplossingen waar alle betrokken partijen voordeel uit halen. Een extreem voorbeeld van hoe samenwerking niet hoeft te leiden tot concurrentie is het waanzinnige verhaal van Leicester City, dat in 2016 op spectaculaire wijze kampioen werd in de Premier League. Het jaar ervoor vocht de club nog tegen degradatie, en bookmakers gaven hen 5000/1 odds om kampioen te worden (dezelfde kans als dat Elvis levend zou opduiken). Dit was geen stunt of toeval, maar een perfect samenspel van teamspirit, slimme strategie en een inspirerende trainer: Claudio Ranieri.

Ranieri creëerde een hechte teamcultuur waarin elke speler zich gehoord en gewaardeerd voelde. Hij hield de druk laag, benadrukte eenvoud en gaf spelers als Jamie Vardy en N’Golo Kanté het vertrouwen om hun kwaliteiten optimaal te benutten. Dit leidde tot een team dat speelde met discipline, vastberadenheid en wederzijds respect. Het is een schoolvoorbeeld van Stephen Covey’s filosofie: “hoe kunnen we samen winnen?” in plaats van “wat verlies ik?”.

De impact van Leicester’s overwinning was zo groot dat bookmakers nooit meer zulke hoge odds hebben aangeboden. Sterker nog, 5000/1 odds zijn sindsdien verboden, simpelweg omdat Leicester bewees dat niets onmogelijk is. Hun overwinning is een tijdloos voorbeeld van wat mogelijk is als mensen samenwerken met een gedeeld doel en onvoorwaardelijk vertrouwen in elkaar.

 

 

Win-win denken breekt patronen van “ik-tegen-jou”-mentaliteit.

Het bouwt bruggen, in plaats van barrières.

Iedereen voelt zich meer gewaardeerd, wat leidt tot betere communicatie.

Oorsprong van Stephen Covey

Het concept van win-win denken is afkomstig uit het invloedrijke boek De 7 Eigenschappen van Effectief Leiderschap (originele titel: The 7 Habits of Highly Effective People). Win-win denken is één van de zeven principes die hij beschrijft.

Covey noemt dit de eigenschap: “Think Win-Win”. Voor hem is het een manier van denken die verder gaat dan zakelijke onderhandelingen (waarbij het trouwens ook beter is om win-win te denken). Het draait om een levenshouding waarin samenwerken en wederzijds respect centraal staan. Hij benadrukt dat echte succesverhalen ontstaan wanneer alle betrokkenen zich verbonden voelen door een gedeelde visie.

Zijn boodschap was simpel, maar revolutionair: samenwerking is krachtiger dan competitie. Samenwerken wordt eenvoudiger als we onszelf de vraag stellen: “Hoe zorgen we ervoor dat iedereen wint?” Dat is de kracht van Covey’s aanpak. Nu is het aan ons om deze denkwijze toe te passen in ons dagelijks leven.

Open communicatie en begrip

Of je nu in een sportteam speelt, in de gezondheidszorg werkt of ouder bent, open communicatie is super belangrijk. Win-win denken gaat niet over één kant die gelijk krijgt. Het gaat om het opbouwen van een dialoog waarin iedereen eerlijk zijn of haar mening kan delen. Goede communicatie leidt tot diepgaand begrip van elkaars doelen, uitdagingen en waarden.

Sterke, open communicatie bouwt bruggen en moedigt partijen aan om zich meer verantwoordelijk te voelen voor het succes van de groep.

 

 

Win-win denken en conflict oplossen?

Win-win denken gaat niet alleen over onderhandelingen op het werk, maar over een mindset waarmee we relaties verbeteren, conflicten oplossen en effectiever samenwerken. Hier geef ik een aantal voorbeelden hoe deze denkwijze zich vertaalt in conflicten, naar de sportwereld en ouder-kindrelaties.

Conflicten vormen een uitdaging, maar door een win-win benadering in te zetten, worden ze eenvoudiger op te lossen. Het draait hierbij om luisteren, het gevoel begrijpen, je emotie meenemen en zoeken naar oplossingen waar beide partijen baat bij hebben.

• Stap 1: Actief luisteren
  In plaats van meteen een standpunt te verdedigen, is het waardevol om eerst te begrijpen wat de ander wil en nodig heeft. Dit legt een basis voor een constructief gesprek.
• Stap 2: Gezamenlijke oplossingen bedenken
  Denk aan twee collega’s die strijden om hetzelfde projectbudget. In plaats van te vechten over wie ‘recht heeft’, kan een brainstormsessie leiden tot creatieve ideeën waar beide profijt van hebben.

Bespreek de rol van communicatie in de uitdagingen

Slechte communicatie is vaak de kern van conflicten. Covey legt uit dat effectieve communicatie echt belangrijk is voor win-win situaties. Zonder duidelijke uitwisseling van ideeën en verwachtingen kunnen zelfs de beste intenties verkeerd begrepen worden.

 

Vond je dit een leuk artikel? Start dan nu hieronder met onze gratis cursus: ‘Introductie tot Emotionele Intelligentie’.